قرارداد هوشمند

امروزه، تحولات زیادی در کسب و کارهای اینترنتی صورت گرفته‌است. در حقیقت میزان تحولات به قدری زیاد بوده که سایر موارد مرتبط با این زمینه نیز دچار تغییرات عمده‌ای شده‌اند. همانطور که می‌دانید، برای پیشرفت کردن در عصر تکنولوژی‌های پیشرفته، نیاز است تا بر فناوری‌ها و امکانات نوین مسلط شد. با توجه به نکته‌ی اخیر، فراگرفتن تحولات صورت گرفته باعث ایجاد امنیت و رونق اقتصادی در کسب و کار و معاملات شما خواهد شد.

امروزه، قراردادهای زیادی در بستر اینترنت منعقد می‌شود که باعث شده روش جدیدی برای عقد این نوع قراردادها ابداع شود. قرارداد هوشمند، یکی از مهم‌ترین انواع قرارداد است که امروزه بسیاری از افراد در کسب و کار و معاملات خود از آن استفاده می‌کنند. میزان کاربرد قرارداد هوشمند به قدری زیاد است که شرکت‌های بسیار معتبری در سطح دنیا در این حیطه فعالیت دارند. با توجه به اهمیت آشنا شدن با قرارداد هوشمند، در این مقاله به بررسی این موضوع می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

می‌توانید برای مطالعه‌ی مقالات مرتبط با دیجیتال مارکتینگ در بلاگ وستا از اینجا وارد شوید. 

قرارداد عادی چیست؟

بشر همواره در حال انجام معامله بوده‌است. در حقیقت از گذشته تا همین چندسال پیش، اکثر مردم از شیوه‌های کاملا عادی و مرسوم برای عقد قرارداد و معامله کردن استفاده می‌کردند. در این شیوه، شما با استفاده از یک واسطه اقدام به عقد قرارداد می‌کنید. دلیل این کار نیز واضح است؛ چرا که بسیاری از مردم، زمان آزاد کافی و همچنین ارتباطاتی که آن واسطه دارد را ندارند. با توجه به نکته‌ی اخیر اکثر افراد به چنین واسطه‌هایی مراجعه کرده تا برای مثال خانه‌ای را برای آن‌ها پیدا کرده و قرارداد آن را منعقد نماید. تمامی فرآیند ذکر شده، پروسه‌ای است که با عنوان قرارداد عادی شناخته می‌شود. این نوع از قرارداد، رواج بسیاری دارد اما معایب بسیاری از جمله کمیسیون زیاد واسطه و همچنین نبود امنیت را با خود به همراه دارد. وجود چنین معایبی باعث شد تا به تدریج، شیوه‌های مختلفی از قرارداد به وجود آیند.

قرارداد هوشمند چیست؟

همانطور که ذکر شد، قرارداد عادی دارای معایب بسیار زیادی بود و هر روز، تعداد زیادی از افراد، قربانی کلاهبرداری‌هایی می‌شدند که بستر آن‌ها، توسط این چنین قراردادها به وجود آمده بود. با توجه به این نکات، قرارداد هوشمند ظاهر شد. قرارداد هوشمند مدلی از قراردادها است که از ابتدا با هدف حذف واسطه‌ها به وجود آمد. در حقیقت این مدل از قراردادها با ایجاد بستری بسیار مناسب، اقدام به ایجاد یک رابطه‌ی مستقیم، میان دو طرف قرارداد می‌نمایند. این مدل از قراردادها به صورت کدی هستند که در سیستم بلاکچین عمل می‌کنند. این کدها در حقیقت، پروتکل‌هایی هستند که اقدام به بررسی شرایط قرارداد می‌کنند و در صورتی که طرفین قرارداد، اقدام به برآورده کردن شرایط ذکر شده نمایند، قرارداد منعقد شده و معامله انجام می‌شود. با توجه به آن که در این سیستم، دیگر واسطه‌ای وجود ندارد، پس آمار کلاهبرداری در آن نیز بسیار پایین است. از طرف دیگر، بررسی شرایط، مانند هزینه‌ی پرداختی، خدمات و اسناد نیز توسط کدهای نوشته شده صورت می‌گیرد که همین نکته باعث می‌شود تا مشکلی در حین عقد قرارداد هوشمند به وجود نیاید.

سیستم بلاک‌چین

همانطور که ذکر شد، قرارداد هوشمند، شامل کدهایی است که بر سیستمی با عنوان بلاک‌چین اجرا می‌شود. اما بلاک‌چین چه سیستمی است که توانسته بستری کاملا ایمن و معتبر برای انعقاد این مدل از قراردادها، فراهم نماید؟

معنای بلاک‌چین، بلوک زنجیره‌ای است که شامل اطلاعاتی است که بر هر کدام از بلاک‌های زنجیره، ثبت شده‌اند. این اطلاعات می‌توانند هر محتوا و اطلاعاتی را دربر داشته باشند. هر کدام از بلاک‌ها دارای رشته‌ای است که از تقلب و کلاهبرداری در این بلاک‌ها جلوگیری می‌کند که نام آن، هش است. اگر هر نوع تغییری در هر بلاکی ایجاد شود، هش آن نیز دچار تغییر می‌شود و از آن جایی که هش، در میان مردم شناخته شده‌است، این تغییرات باعث بی‌اعتباری آن سیستم بلاک‌چین خواهد شد که نتیجه‌ی آن، جلوگیری کردن از هر نوع کلاهبرداری خواهد بود.

هوشمند بودن

قرارداد هوشمند بر حذف واسطه‌ها تأکید بسیار زیادی دارد اما دلیل نام‌گذاری آن چیست؟ چرا نام این نوع قرارداد، قرارداد هوشمند است؟ همانطور که ذکر شد، سیستم بلاک‌چین، سیستمی است که دارای بلاک‌ها و هش‌های متفاوتی است که وجود کدهای مرتبط با قرارداد در آن، باعث می‌شود تا از وقوع هر نوع کلاهبرداری، جلوگیری شود. نکته‌ای که این سیستم دارد آن است که تمامی این فرآیند، توسط خود پروتکل‌هایی که وجود دارند انجام می‌شود و عامل انسانی تنها در بخش برنامه‌نویسی دخیل است فلذا، واسطه حذف شده و سیستم، به صورت هوشمند اجرا می‌شود. این نکته باعث شده تا امروزه بسیاری از شرکت‌های بزرگ دنیا، از قرارداد هوشمند برای انجام معاملات خود استفاده نمایند.

اجرای قرارداد هوشمند

تاکنون با تعاریف پایه‌ای مرتبط با قرارداد هوشمند آشنا شدید اما هنوز به شیوه‌ی پیاده‌سازی و اجرای این نوع از قراردادها آشنا نشده‌اید. همانطور که ذکر شد، این قراردادها بر اساس کدهای سیستم بلاک‌چین عمل می‌کنند، پس پروسه‌ی اجرای این نوع از قراردادها، ارتباط تنگاتنگی با برنامه‌نویسی دارد. با توجه به نکته‌ی اخیر پروسه‌ی اجرای قرارداد هوشمند به این صورت خواهد بود که دو طرف معامله یا یکی از آنان به شرکتی برای نوشتن کدهای قرارداد هوشمند مراجعه یا پیامی می‌فرستند و آن شرکت، با استفاده از برنامه‌نویسان خود، اقدام به نوشتن کدهای  مرتبط با آن قرارداد می‌کند و آن را توسط کلاینت بر بلاک‌چین، ثبت می‌کند. کلاینت، نرم‌افزاری است که هر فردی را به بلاک‌چین متصل می‌نماید. شیوه‌های پرداختی این نوع از قراردادها معمولا بر اساس ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم هستند که پول و اسناد طرفین تا زمان اتمام کار یا بستن قرارداد بلوکه شده و پس از تأیید کارفرما یا خریدار، به حساب مجری یا فروشنده واریز می‌شود.

زبان‌های برنامه‌نویسی قرارداد هوشمند

همانطور که ذکر شد، قرارداد هوشمند به دلیل ایجاد بستری امن، امروزه به عنوان یکی از مهم‌ترین شیوه‌های عقد قرارداد شناخته می‌شود. با توجه به این نکته، شیوه‌ها و بسترهای متفاوتی برای عقد قرارداد هوشمند وجود دارند که همین نکته باعث شده تا زبان‌های برنامه‌نویسی مختلفی برای این کار، مورد استفاده قرار گیرند. اگر پرداخت‌ها از طریق بیت کوین صورت گیرد، زبان برنامه‌نویسی نیز باید مرتبط با بلاک‌چین این ارز دیجیتال نوشته شود. زبان متداول برای این مدل، مینی اسکریپت است. از طرف دیگر، معاملاتی که براساس ارز اتریوم صورت می‌گیرند، با زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی نوشته می‌شوند. این دو زبان، دارای ویژگی‌های خاص خود هستند که هر کدام همانطور که ذکر شد با توجه به نوع قرارداد طرفین معامله، به کار می‌روند.

ویژگی‌های قرارداد هوشمند

مزایا و ویژگی‌هایی که قرارداد هوشمند برای صاحبان کسب و کارها و حتی افراد معمولی فراهم می‌کند، باعث شده‌اند تا امروزه، قرارداد هوشمند به عنوان یکی از مهم‌ترین شیوه‌های انعقاد قرارداد، مورد استفاده قرار گیرد. از آن جایی که ویژگی‌های زیادی برای این نوع قرارداد وجود دارد، در ادامه‌ی این مقاله به بررسی مهم‌ترین ویژگی‌ها و مزایای قرارداد هوشمند خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

1. امنیت

اولین و مهم‌ترین ویژگی موجود در قرارداد هوشمند، امنیت بالایی است که این نوع قرارداد، دارد. در حقیقت، قرارداد هوشمند به دلیل استفاده از سیستم بلاک‌چین توانسته‌‎است، شرایط و اجرای قرارداد را به نحوه‌ی صحیحی پیاده‌سازی نماید. شیوه‌ی اجرای قرارداد هوشمند نیز، دلیل دیگری بر امن بودن این مدل از قرارداد است، چرا که همانطور که ذکر شد، تا زمانی که طرفین رضایت خود را اعمال نکنند، پول بلوکه شده به حساب هیچکدام واریز نخواهد شد و در شرایط بسیار خاص نیز، فرد یا نهاد سومی برای نظارت بر نحوه‌ی عملکرد و اجرای قرارداد وارد خواهد شد که خود، دلیل دیگری بر امنیت بالای قرارداد هوشمند است.

2. اعتبار

یکی دیگر از ویژگی‌های مهم قرارداد هوشمند، اعتباری است که با استفاده از آن به دست می‌آورید. در حقیقت زمانی که شما از این مدل از قراردادها استفاده می‌کنید، اعتبار کسب و کار خود را افزایش می‌دهید، چرا که به مشتری یا خریدار این اطمینان را می‌دهید که تا زمانی که تعهدات طرفین اجرا نشود، معامله‌ای اجرا نمی‌شود پس پولی نیز رد و بدل نخواهد شد که این نکته باعث می‌شود تا مشتری از میزان حرفه‌ای بودن شما مطلع شود و در نتیجه، اعتبار شما نیز افزایش یابد.

3. سرعت

مزیت قرار داد هوشمند آن است که سرعت اجرای قرارداد بسیار بالا است. در حقیقت از آن جایی که واسطه‌ای در قرارداد هوشمند وجود ندارد، سرعت اجرای تمامی معامله‌ها بسیار بالا بوده. از طرف دیگر به دلیل آن که تمامی شرایط در قالب کدها هستند، دیگر نیازی به مراجعه به بنگاه‌ها و مراکز مختلف به صورت حضوری نخواهید داشت که خود این امر، باعث صرفه‌جویی در زمان می‌شود.

4. گسترش کسب و کار

برخی از شرکت‌ها به دلیل محدودیت‌های جغرافیایی، قادر به انجام معامله با شرکت‌های خارج از استان یا کشور را دارا نیستند. قرارداد هوشمند به دلیل ویژگی منحصر به فردی که دارد، باعث می‌شود تا شما بتوانید در هر فاصله‌ای که باشید اقدام به عقد قرارداد کرده و معامله‌ی خود را انجام دهید.

سخن آخر

همانطور که در این مقاله مطالعه کردید، تعداد زیادی از افراد، به دنبال گسترش کسب و کار خود با استفاده از فناوری‌ها و تکنولوژی‌های نوین هستند. استفاده از قرارداد هوشمند نیز یکی از شیوه‌های جدید برای این کار است. برای آن که شما نیز بتوانید از قرارداد هوشمند به صورت مناسبی استفاده نمایید نیاز است که بر اصول اساسی آن و تعاریف پایه‌ای مرتبط با آن مسلط شوید.

می‌توانید برای مطالعه‌ی همه‌ی مقالات   در بلاگ وستا از از اینجا وارد شوید.